Częstość występowania uzależnienia od uczenia się wśród studentów z zaburzeniami neurorozwojowymi
Wygłosiła: Oliwia Kosecka
Na: V Kongresie Młodej Nauki w Gdańsku
Streszczenie:
Zarówno w Polsce, jak i na świecie obserwuje się wzrost częstości diagnozowania zaburzeń neurorozwojowych. Należące do tej grupy dysleksja czy dyskalkulia definiowane są jako specyficzne trudności w uczeniu się. Ponadto, dotychczasowe badania wskazują, iż u osób z zaburzeniami neurorozwojowymi, takimi jak spektrum autyzmu czy zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD), mogą występować zaburzone funkcje wykonawcze, co jest natomiast predyktorem niższych osiągnięć akademickich. Osoby doświadczające trudności w tym obszarze mogą odczuwać potrzebę ich kompensacji poprzez intensywniejszą naukę, a ta może stać się zachowaniem kompulsywnym, co prowadzi do uzależnienia od uczenia się. Uzależnienie od uczenia się związane jest z nadmiernym zaangażowaniem w naukę, które prowadzi do zaburzonego funkcjonowania w innych sferach życia i negatywnych konsekwencji zdrowotnych. Celem niniejszego badania była analiza częstości występowania uzależnienia od uczenia się wśród studentów neurotypowych oraz z zaburzeniami neurorozwojowymi. Przebadano 3387 studentów Uniwersytetu Gdańskiego, w tym 1777 z ADHD, 365 z dysleksją, 39 z dyskalkulią oraz 554 w spektrum autyzmu. Do pomiaru zmiennych wykorzystano Bergeńską skalę uzależnienia od uczenia się, Skalę samooceny objawów ADHD dla dorosłych, Kwestionariusz AQ do oceny cech autystycznych u osób dorosłych, a także pytania o posiadaną diagnozę dysleksji i dyskalkulii. W grupie osób neurotypowych odsetek osób spełniających kryteria uzależnienia od nauki wyniósł 16,7%, natomiast w grupie osób z jednoczesnym występowaniem ADHD, spektrum autyzmu, dysleksji i dyskalkulii – aż 42,3%. Zależność ta miała w dużej mierze charakter addytywny – każdemu kolejnemu zaburzeniu towarzyszył wzrost ryzyka uzależnienia. Wyniki te wskazują, iż uzależnienie od uczenia się może stanowić mechanizm kompensacyjny, pozwalający osobom z zaburzeniami neurorozwojowymi budować poczucie kontroli w obszarze edukacyjnym, mimo doświadczanych trudności. Zjawisko to wymaga dalszych badań, w szczególności pod kątem różnicowania adaptacyjnego i dezadaptacyjnego charakteru intensywnego uczenia się oraz ogólnego funkcjonowania akademickiego.