Związek pomiędzy kontrolą działania a samoskutecznością
Wygłosiła: Paulina Koryczan
Na: V Ogólnokrajowa Konferencja Naukowa Młodzi Naukowcy w Polsce – Badania i Rozwój – Gdańsk
Streszczenie: Procesy psychiczne prowadzące od zamiaru do działania budzą zainteresowanie naukowców od dekad. Celem badania było sprawdzenie, które aspekty siły woli determinują poczucie wysokiej skuteczności w osiąganiu celów u niektórych osób, podczas gdy inni mają trudności ze sprostaniem nawet najprostszym zadaniom. Proces, który pośredniczy między zamiarem a wykonaniem zadania został zdefiniowany przez Juliusa Kuhla jako kontrola działania. Wyróżnione zostały trzy główne aspekty kontroli działania (Kuhl 1994): 1) kontrola działania w sytuacji podejmowania decyzji (AOD), która związana jest z umiejętnością generowania pozytywnego afektu w obliczu trudności i problemów; 2) kontrola działania w sytuacji porażki (AOF), która jest zdolnością do wyciszania negatywnego afektu gdy zostanie wzbudzony i utrzymania dostępu do zintegrowanych reprezentacji własnych potrzeb i domniemanych autoprezentacji; 3) kontrola działania w sytuacji przyjemności (AOP), która wiąże się z umiejętnością do kontynuowania przyjemnych działań. Niezależny wpływ każdego z tych komponentów kontroli działania na ogólną samoskuteczność (Schwarzer 2014) według wiedzy autorów nie został dotąd zbadany. Ogólna samoskuteczność rozumiana jest jako przekonanie danej osoby o jej zdolności do poradzenia sobie z większością wyzwań z którymi przyjdzie jej się zmierzyć. W oparciu o teorie Kuhla i Schwarzera postawiono hipotezy o pozytywnym związku każdego z komponentów kontroli działania z ogólną samoskutecznością. W badaniu wzięło udział 292 studentów Uniwersytetu w Walencji. Do grupy badawczej należało 199 kobiet i 93 mężczyzn. Średni wiek wyniósł 22,22 lata (SD = 6,85). Do zmierzenia kontroli działania użyto Skali Kontroli Działania (ASC-90) Juliusa Kuhla. Skala Ogólnej Samoskuteczności (GSES) Schwarzera została użyta do zmierzenia ogólnej samoskuteczności. Wyniki badania pokazały znaczący, pozytywny związek między kontrolą działania a samoskutecznością. Każdy z komponentów kontroli działania wykazał unikalny wkład w ogólną skuteczność wskazując, że każdy z tych aspektów efektywności wykonania intencji jest relatywnie ważny dla zgeneralizowanego przekonania o własnych umiejętnościach do poradzenia sobie z szeroką gamą sytuacji życiowych.