Związek pomiędzy narcyzmem zależnym od innych a korzystaniem z Facebooka wśród uczniów i studentów
Wygłosiła: Adriana Biernatowska
Na: IV Ogólnokrajowa Konferencja Naukowa Młodzi Naukowcy w Polsce – Badania i Rozwój – Gdańsk
Streszczenie: Powszechność dostępu do Internetu spowodowała szereg zmian o charakterze gospodarczym, kulturowym, społecznym oraz psychologicznym. Rosnące zainteresowanie badaczy portalami społecznościowymi, takimi jak Facebook, związane jest z rolą jaką obecnie pełnią one w rozwoju osobowości i kreowaniu tożsamości osób z nich korzystających. Celem badania było sprawdzenie czy istnieje związek pomiędzy wymiarem narcyzmu – zależnego od innych a stylami korzystania z Facebooka.
W celu zróżnicowania użytkowników Facebooka Kuś i Szulżycki (2014) wyróżniają sześć stylów korzystania z Facebooka: Facebook Jako Nieodłączny Element Życia, Facebook’owi Celebryci, Gracze, Świadomi Autoprezenterzy, Członkowie Fanpage’ów i Poszukiwacze Informacji. Narcyzm związany jest z przesadną potrzebą podziwu i uwagi ze strony innych. Osoby narcystyczne regulują swoją samoocenę w oparciu o autonomię, jednocześnie poszukując uznania w oczach innych. W zależności od tego, który motyw dominuje w zachowaniu jednostki, wyróżnić można dwa wymiary narcyzmu: niezależny od innych (obejmujący Samowystarczalność i Próżność) oraz zależny od innych (obejmujący Domaganie się Podziwu i Przywództwo) (Bazińska, Drat-Ruszczak, 2000). W badaniu wzięło udział 275 studentów uczelni wyższych oraz uczniów szkół ponadgimnazjalnych (w tym 197 kobiet, 75 mężczyzn, 3 osoby nie podały płci) o średniej wieku M = 21,31 (SD = 4,13). Zastosowano narzędzia o dobrych właściwościach psychometrycznych do pomiaru stylów korzystania z Facebooka, narcyzmu i osobowości. Wyniki częściowo potwierdziły hipotezy. Domaganie się podziwu okazało się być pozytywnie związane ze stylami korzystania z Facebooka: Facebookowi celebryci i Świadomi Autoprezenterzy. Przywództwo okazało się nie być związane ze stylami korzystania z Facebooka: Facebookowi Celebryci i Świadomi Autoprezenterzy.
Potrzeba przynależności oraz potrzeba autoprezentacji, wyrażające się miedzy innymi w pragnieniu znaczenia, podziwu i pozostawania w centrum uwagi, są podstawowymi motywami regulującymi zachowanie osób narcystycznych (Kernberg 1976). Facebook jako portal społecznościowy umożliwia realizowanie tych potrzeb.
Wyniki poszerzają wiedzę dotyczącą zachowań oraz motywów korzystania z Facebooka osób narcystycznych, wskazując na rolę jaką pełni on w regulowaniu niestabilnej samooceny poprzez domaganie się podziwu od innych użytkowników portalu. Wyniki mogą mieć szczególną wartość w kontekście rozważań nad wpływem nowoczesnych technologii na rozwój i kształtowanie się osobowości współczesnego człowieka.