Wymiary perfekcjonizmu dysfunkcjonalnego jako mediatory związku między lękiem społecznym a stresem egzaminacyjnym
Wygłosił: Wiktor Wróbel
Na: III Ogólnokrajowa Konferencja Naukowa Młodzi Naukowcy w Polsce – Badania i Rozwój – Gdańsk
Streszczenie: Badanie miało na celu sprawdzenie czy wymiary perfekcjonizmu dysfunkcjonalnego są mediatorami związku między lękiem społecznym a stresem egzaminacyjnym. Na podstawie poprzednich badań i teorii lęku społecznego założono, że wiąże się on pozytywnie ze stresem egzaminacyjnym i pozytywnie z dysfunkcjonalnymi wymiarami perfekcjonizmu, w szczególności z wątpliwościami dotyczącymi działania i zaniepokojeniem błędami. Przewidywano, że dwa z dysfunkcjonalnych wymiarów perfekcjonizmu (wątpliwości dotyczące działania i zaniepokojenie błędami) są mediatorami związku między lękiem społecznym a stresem egzaminacyjnym, tymczasem oba funkcjonalne wymiary perfekcjonizmu (standardy osobiste i zorganizowanie) nie pośredniczą w tym związku. Badanie zostało przeprowadzone wśród 148 studentów, w tym 57 studentów Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej oraz 91 studentów Uniwersytetu Gdańskiego (124 kobiety i 19 mężczyzn, 5 osób nie podało płci). Średnia wieku wyniosła M = 22,72 (SD = 6,67). Do badania użyto Skalę Lęku Społecznego Leibowitza (Liebowitz 1987), Wielowymiarową Skalę Perfekcjonizmu Frosta (Frost i in. 1990) oraz krótką skalę stresu egzaminacyjnego (Atroszko 2014). Wyniki w dużej mierze potwierdziły hipotezy. Lęk społeczny i stres egzaminacyjny były pozytywnie związane z dwoma wymiarami perfekcjonizmu dysfunkcjonalnego: z zaniepokojeniem błędami, a także z wątpliwościami dotyczącymi działania, natomiast nie były związane ze standardami osobistymi i organizacją. Wyniki pozwalają wnioskować, że perfekcjonizm dysfunkcjonalny w znacznym stopniu mediuje związek pomiędzy lękiem społecznym a stresem egzaminacyjnym. Wskazuje to, że osoby lękliwe społecznie mogą doświadczać większego stresu egzaminacyjnego, ponieważ odznaczają się większym poziomem lęku przed upokorzeniem wywoływanym możliwością popełnienia błędów i towarzyszącymi temu ciągłymi wątpliwościami na temat własnego działania. Wyniki sugerują, że promowanie kultury – zwłaszcza klimatu w szkołach i na uczelniach – w której popełnianie błędów jest pożądane jako naturalny element procesu uczenia się może zmniejszyć stres uczniów i studentów, a tym samym polepszyć nabywanie nowej wiedzy i umiejętności.